Het beheersen van de kunst van het correct ademhalen is essentieel voor de gezondheid en welzijn. Kijken we naar hoe een baby ademt, dan zien we het middenrif rijzen en dalen. Volwassenen neigen ertoe om vanuit de borstkas adem te halen. Wanneer men op de juiste wijze ademhaalt wordt de longcapaciteit vergroot. Hierdoor komt er meer zuurstof in het bloed en dit zuivert de inwendige organen en maakt ze sterker.
Cathrien Biekens
Jubilate 32, 3 (september 1999)
Op de juiste wijze ademhalen heeft een kalmerende invloed op het zenuwstelsel, het is een natuurlijke tranquillizer. Hoe dieper je adem haalt, des te rustiger je wordt.
De complete ademhaling/warming-up
Ga rechtop staan, laat de armen langs het lichaam hangen, draai de handpalmen naar buiten, haal diep, langzaam en gelijkmatig adem door de neus. Strek de armen zijwaarts met de handpalmen naar boven. Breng de armen rustig omhoog en probeer het voor je te zien; energie, die langzaam optrekt vanuit de bekkenbodem naar het midden van je wervelkolom, naar het gebied tussen de schouderbladen, de onderkant van de nek en tenslotte naar je kruin. Vouw de handen boven het hoofd, maak de armen nog langer, terwijl je knieën en schouders laag blijven en je kin naar je borst wijst. Draai de handpalmen naar buiten en adem langzaam en gelijkmatig uit op een s.s.s.s. Als de inademing 6 tellen duurt, dan moet de uitademing I2 tellen duren. Bij de inademing zal de buik bol worden, bij de uitademing plat!
Ademhaling tijdens het zingen
Als we een frase willen zingen, kunnen we onmogelijk calculeren hoeveel lucht we daarvoor nodig hebben. De adem wordt geregeld via een mentale instructie; als we wat willen zeggen of zingen zal het lichaam via deze mentale instructie vanzelf reageren en weten hoeveel lucht hiervoor te nemen. We moeten het wel toelaten, het laten gebeuren en er van overtuigd zijn en erop vertrouwen dat we dit aan ons brein en lichaam kunnen overlaten, zonder ons daar fysiek mee te bemoeien!
De werking van ons onderbewustzijn
Als we denken adem te kort te komen, er bang voor zijn het niet te redden, zal zich dat via het onderbewustzijn registreren en zich via de geest manifesteren, wat spanning met zich mee brengt. De adem kan dan niet meer van nature naar binnen stromen en zal er niets anders opzitten dan op deze spanning nog meer spanning toe te voegen en met een fysieke inspanning alsnog een hoeveelheid lucht naar binnen te pompen.
Conclusie: spanning op spanning, een te hoge adem en alsnog ademnood!
Als de ademhaling onjuist is, is het niet nodig een goede ademtechniek te leren maar te leren, dat wat je deed niet meer te doen! Ademhalen doe je niet, er valt niets te halen. Simpel, na een frase het middenrif loslaten (ontspannen) en de adem komt vanzelf door de open mond naar binnen stromen. De inademing is een reflexbeweging van de uitademing, via onze hersens keurig geregeld. De inademing is passief, de uitademing aktief, de klank productie! Houd je niet onnodig bezig met je adem maar concentreer je op je tekst, wat wil je overbrengen!
Conclusie: Een goede houding, een ontspannen buikwand, de juiste mentale intentie van wat je zeggen wilt en de juiste ademhaling komt vanzelf op gang!
Het controleren van de juiste ademhaling
Hiervoor gebruiken we nr. 249 uit de bundel ‘Gezangen voor Liturgie’:
Houd je hand iets onder je navel. Bij elk begin van een lied, neem je rustig de tijd om via de neus, richting je hand een weinig adem te halen, alsof je aan een roos ruikt, een licht ontspannen adem, je hand zal iets naar voren komen en je schouders blijven laag. Zing langzaam de eerste Halleluja, het middenrif zal langzaam iets naar binnen en omhoog gaan (ademsteun) bi] het streepje laat je de spanning van het middenrif los en je zult merken dat tegelijkertijd een hoeveelheid lucht naar binnen stroomt. Zing op deze manier de tweede en derde Halleluja, vergeet de legato verbindingsboogjes niet, denk aan de aanwijzingen van de resonans! Het is van belang dat je je mond tussen de Halleluja’s open laat staan, anders kan de lucht niet worden aangetrokken. Zing verwonderd, luister aandachtig en neem goed waar hoe de ademhaling zichzelf regelt! Onthoud; de lucht die binnen stroomt is meer dan voldoende!
Oefen deze Halleluia’s enkele malen achter elkaar, dan lied afmaken. Als tweede en derde lied GvL 584 en 249. Zo oefen je de snelheid waarmee je het middenrif kunt loslaten.
Conclusie: in plaats van adem halen: middenrif los laten, waardoor de adem vanzelf naar binnen kan stromen.
Resultaat: een lage adem, het middenrif zal naar behoren de adem kunnen steunen. Een goede houding, samen met een goede gezonde ademhaling zorgt ervoor dat het geluid op de ontspannen adem wordt gedragen, Samen met een optimale resonans, een heerlijke ervaring. Dan pas is zingen een ontspanning!