Al enkele keren heb ik geschreven over vocalen. Wat moeten we doen om een mooie ie, aa, uu en ee enz. te zingen.
In deze aflevering van Jubilate wil ik iets schrijven over de kleur en het kleuren van de vocalen.
Wat is het verschil en hoe passen we dat toe?
Cécile Creusen
Jubilate 28, 2 (mei 1995)
De kleuren van de vocalen
Bij iedere vocaal zou men zich een kleur kunnen voorstellen. Als ik mijn eigen ‘kleurgevoel’ na ga, dan ziet dat er als volgt uit.
De ie, ee, è hebben iets lichts, iets helders. Ik vergelijk het met glas of met de zon, dus kom ik met kleuren als geel, wit en zilver.
Als ik de vocalen oe en oo uitspreek dan zijn die donkerder, warmer en wolliger. Ik denk dan aan de kleuren diep rood, bruin. De vocalen aa en uu zitten er tussen in. Ik denk aan de kleuren okergeel en blauw.
Zo heeft ieder mens zijn eigen voorstelling bij een vocaal.
Door deze verschillende kleuren ontstaat er a.h.w. een schilderij van gezongen woorden. Je kunt op deze manier spelen met de kleuren en dat maakt het zingen aantrekkelijk voor het gehoor.
Het kleuren van de vocalen
Dat betekent dat we de bestaande kleur van een vocaal kunnen veranderen of beter gezegd, kunnen mengen met een andere kleur.
Dit mengen van de kleur is geheel afhankelijk van welke interpretatie wij aan een lied geven.
Wij hebben bijvoorbeeld een heel droevig lied en willen dat iets donkerder kleuren. Als we de woorden van dat lied zingen dan staan daar natuurlijk ook heldere vocalen in. Het is dus mogelijk die aan de algehele sfeer van het lied aan te passen. We gaan dus de heldere vocalen een beetje mengen met donkere kleuren. We moeten nu wel oppassen dat we niet op de keel gaan drukken om het effect te bereiken.
De juiste stemtechniek treft u hieronder aan.
Er staat dus een ie die we iets donkerder willen hebben. We gaan hem kleuren met een aa of een uu.
Zing nu eerst de ie en constateer hoe de stand van de mond is. Zing vervolgens de aa of de uu en voel hoe deze stand is. Breng nu de stand van de mond als we de vocaal ie zingen in de richting van de stand van de mond als we de aa of uu zingen. De ie kleurt nu in de richting van de aa of uu.
Zo kunnen we dat natuurlijk bij alle vocalen toepassen. Dit is het spel met de kleuren van de vocalen. Luister wel goed dat de geschreven vocaal nog herkenbaar blijft.
Ik heb twee liederen uitgezocht om te oefenen:
- Een lied tot Jezus Christus. Probeer hier de kleuren wat donkerder te maken. Pas op niet drukken op de stem!!
- Christus die verrezen is. Probeer hier de kleuren helder te maken zodat de sfeer opgewekt wordt. Veel succes.
